Cam Ocağı

Soğuması için cam boncuk kalıpları toprağa bırakılıyor.

Gana'ya geldiğinizde buradan alabileceğiniz iki önemli hatıra var. Fakat bunlar bizim alıştığımız gibi ne anahtarlık, ne kupa ne de magnet. Gana'da alabileceğiniz en kıymetli iki temel ürün kumaş ve boncuk. Bugün sizi ilk kez gittiğimde uzun uzun bakıp izlediğim bir cam atölyesine götüreceğim. Bu ikinci gidişimdi ve yine o boncukların renklerine, insanların çalışma azmine, ortaya çıkan ürünlere vurulduğum bir gün oldu.

Gana'nın rengarenk boncukları karşınızda...

Eğer Gana'da geçirecek uzun bir vaktiniz varsa ve kendinize özel bir şeyler yaptırmak istiyorsanız yada çok sayıda kolye, bileklik alacaksanız bu cam ocağına gitmenizi tavsiye ederim. Gitmek için bazı kıstaslar söylüyorum çünkü şehir merkezine biraz uzak. Boncuk atölyesine gelmeden önce ve dönüşünde bir gişeden geçmeniz, bilet karşılığı ücret ödemeniz ve gişe trafiğini beklemeniz gerekiyor. Fakat ülkedeki pek çok dükkanda bulamayacağınız kadar çeşit ve renkte boncuk olduğuna emin olabilirsiniz.

Bilezikler Gana'da kabile kültüründen kalma bir gelenek. Günlük yaşamda çoğu insan hala bu süs eşyalarını kullanıyor. Halk oyunlarında da bu renkli bilezikleri bacaklarına, halhal gibi ayak bileklerine, dizlerine, kollarına ve bileklerine takıp dans ediyorlar. 

Atölyenin bahçesine girdiğinizde büyük bir cam yığını karşılıyor misafirleri. Bu içki şişeleri tek tek, özenle işlenip bir zanaatın parçası haline geliyor.

Cam atıklar geri dönüşüm için bekliyor. 

Cam ocağında eski içki şişeleri bir bir kırılıp kalıplara dökülüyor.

Cam parçalama işi cilt için yüksek risk taşıyor. O yüzden Gana sıcağında da olsa kapalı kıyafetler giymek önemli. Ufacık ücretler karşılığında aldığımız cam boncuklar aslında büyük bir el emeğinin ürünü.

Arka bahçede cam ocakları var. Ben gittiğim sırada bir ocak açıktı yalnızca. Burada cam parçaları kalıplara bırakılıp eritiliyor. Ocak çok sıcak olduğu için tüm işlemler uzaktan, bambu-metal karışımı küreklerle yapılıyor.

Cam ocağına yaklaşınca yüze vuran sıcaklık cehenneme yaklaşıyormuş gibi bir his veriyor insana.

Ocağın yanında bekleyen iki kişi dışarıya çıkarılan sıcak boncuk kalıplarına en önemli işlemi uyguluyor. Boncukların birer kolye yada bilezik olabilmesi için delik açıyorlar....

Bu işlemi kalıbın soğumaması için öyle hızlı yapıyorlar ki, başlamaları ile bitirmeleri aynı anda oluyor sanki.

Ocaktan çıkan boncuklara delik açılıyor.

Soğumaya bırakılan boncuklar bir süre sonra Ganalı kadınlar tarafından iplere dizilip dükkana yerleştiriliyor. Dükkanda az sayıda tasarımı yapılmış kolye, küpe ve bilezik seçenekleri var. Bu gördükleriniz ise kolye yada bilezik olmak için sahiplerini bekliyor.

Rengarenk boncuklar hazır!

Geriye kalan herşey misafirlerin seçim ve istekleri doğrultusunda birer tasarıma dönüşüyor. Atölyenin en keyifli anı da burada başlıyor. Rengarenk desenler, boncuklar içinde kendisine ne seçeceğine şaşırıyor insan.

Siz istediklerinizi seçtikten sonra bahçede kolye, bileklik yapımı başlıyor. Kolye için palmiye yapraklarından elde ettikleri rafyayı yada metal birleştirme aparatlarını kullanıyorlar.

Boncuklardan kolye yapma aşaması başladı.

Hangisini istediğinizi belirtmelisiniz yoksa o ürüne hangisini yakıştırırsa onu kullanmayı tercih ediyorlar. Bileklikler için de bilek ölçünüzü göstermenizi tavsiye ederim. Yoksa ürünlerin size çok büyük gelme ihtimali var.

Bilezikleriniz yapılırken siz de alın bir sandalye ve onlarca rengin içinde Ganalı insanlarla sohbet etmenin keyfini çıkarın.

Pazar günleri kapalı oluyorlar genelde. Gelmek isteyenler internetten adres ve iletişim bilgilerine ulaşabilir. Cam ocağının adı: TK Beads Industry.

Halk danslarında sıkça kullanılan kabile bilekliklerinden bir örnek.